İstanbul Dünya Ticaret Merkezi A2 Blok Kat:3 No: 160 Yeşilköy İstanbul
Bizi Arayın
Bize Yazın
Strateji sözcüğü iş dünyasında 20. yüzyıldan itibaren yer almaya başlamıştır. Yönetim biliminde ise strateji, ‘’bir organizasyonun amacına ulaşmak için izleyeceği yollar” anlamında kullanılmaktadır. Strateji; işletmeye yön vermek ve rekabet üstünlüğü sağlamak amacıyla, işletme ve çevresini sürekli analiz ederek uyum sağlayacak amaçların belirlenmesi, faaliyetlerin planlanması ve gerekli araç ve kaynakların yeniden düzenlenmesi sürecidir.
Strateji, bir analiz etme sanatıdır: Bu sanat, bir düşünme yöntemi ve açık bir sistemde faktörler arası mantık ilkeleri ve ilişkileri üzerine kurulmuş, karar verme ve kararlar içindeki engellerin kaldırmasıyla ilgilidir. Aynı zamanda da strateji amaçlara bağlı bir unsurdur; bir kurumun stratejisi, o kurumun genel amaçlarına hizmet eder ve kurum güçlerinin bu amaçlar etrafında toplanmasını sağlar.
Kurumsal stratejinin amacı önce şirketin vizyonunu belirlemektir.
Kurumsal Strateji; Şirketin vizyonuna göre oluşturulan yönetimsel eylem plandır. Değişen İş Dünyasının beklentilerine göre Kurumsal hedeflerle uyumlu, kurumsal kaynaklar içinde uygulanabilir ve daha yalın ve sürdürülebilir planlarla desteklenmelidir.
Kurumsal stratejilerin belirlenmesi, Ortak Akıl Yönetim Danışmanları, Yönetim Kurulu ve İcra Kurulu'nun ortak çalışması sonucunda netleştirilmelidir.
Plan, kuruluşun politikalarına göre oluşturulan ve bütününü ilgilendiren, çeşitli genel hedefleri, ilkeleri içeren ve ana strateji çerçevesinde bunlara ulaşma yolları sürelerini ve kaynaklarını kapsayan belgedir. Kısaca amaca ulaşmak için neyin nasıl yapılacağının kararlaştırılmasıdır.
Plan, stratejinin uygulanma aşamasıdır. Bu anlamda stratejik planlama, örgütlerin çevreleriyle ilişkisidir. Strateji uzun süreli amaçların gerçekleşmesi için genel çerçeveyi çizer, plan ise çizilen çerçeve doğrultusunda belli bir yol çizer. Planda tıpkı strateji gibi belirlenmiş hedeflere ulaşmak her zaman olası değildir. Belirsizlik hali söz konusu olabilmektedir.
Plan neyin, nasıl, niçin, ne zaman, nerede ve kim tarafından karar verilmesine bağlı olarak şu faydaları sağlamaktadır:
1-Yöneticilerin dikkatini amaç üzerinde çeker.
2-Çabaları ortaklaştırmaya imkân sağlar.
3-Amacın tüm imkanlarla gerçekleştirilip gerçekleştirilmediğini kontrol eder.
4-Daha akılcı kural ve ilkelerin geliştirilmesini sağlar.
5-Yetki devrini kolaylaştırır.
6-Denetimde kullanılacak standartları ortaya çıkarır.
Bu yararlarından dolayı, kötü planlamalar yapmak bile plansızlıktan iyidir. Eğer bir yol belirlenmemiş ise her yol bize doğru gelecektir. Bu noktada atılan adımların doğruluk payı oldukça düşecektir.
Bir kuruluşun mevcut durumunu tespit etme, gelecekte olası hedeflerini belirleme ve bu hedeflere ulaşmak için strateji geliştirme ile ölçümleme sürecini ihtiva eden iş disiplinine stratejik planlama denir.
Bu çerçevede stratejik planlama:
Sonuçların planlanmasıdır:
Değişimin planlanmasıdır: Değişimin istenilen yönde olabilmesini sağlamaya gayret eder ve değişimi destekler. Dinamiktir ve geleceği yönlendirir. Düzenli olarak gözden geçirilmesi ve değişen şartlara göre uyarlanması gerekir.
Gerçekçidir: Arzu edilen ve ulaşılabilir bir geleceği resmeder.
Kaliteli yönetimin aracıdır: Disiplinli ve sistemli bir şekilde, bir kuruluşun kendisini nasıl tanımladığını, neler yaptığını yaptığı şeyleri niçin yaptığını değerlendirmesi, şekillendirmesi ve bunlara rehberlik eden temel kararları ve eylemleri üretmesidir.
Hesap verme sorumluluğuna temel oluşturur: Sonuçların nasıl ve ne ölçüde gerçekleştirildiğinin izlenmesine, değerlendirilmesine ve denetlenmesine temel oluşturur.
Katılımcı bir yaklaşımdır: Stratejik planlama sürecinin kuruluşun en üst düzey yetkilisi tarafından tam olarak desteklenmesi şarttır. Bununla beraber, ilgili tarafların, diğer yetkililerin, idarecilerin ve her düzeydeki personelin katkısı, ortak çabası ve desteği olmaksızın, stratejik planlama başarıya ulaşamaz.
Günü kurtarmaya yönelik değildir: Uzun vadeli bir yaklaşımdır. Bir şablon değildir: Kuruluşların farklı yapı ve ihtiyaçlarına uyarlanabilen esnek bir araçtır.
Salt bir belge değildir: Stratejik planın hazırlanması, gerçekleştirilmesi için yeterli değildir. Planın sahiplenilmesi ve eyleme geçirilmesi gerekir. Asıl olan stratejik plan belgesi değil, stratejik planlama sürecidir. Sadece bütçeye dönük değildir:
Stratejik planlama sürecinde kaynak kısıtları dikkate alınmakla beraber, yıllık bütçe ve kaynak taleplerinin stratejik planları şekillendirmemesi; stratejik planın, bütçeyi yönlendirmesi gerekir. Sonuç olarak bir ülkenin kalkınması ve bir örgütün hızla değişen çevre şartlarına uyum sağlayabilmesi için etkin bir planlamaya ihtiyaç vardır. Ancak böyle anlayışlar sayesinde örgütler geleceği öngörebilir.
1) “Neredeyiz?” kuruluşun faaliyetinin gerçekleştirdiği iç ve dış ortamın kapsamlı bir biçimde incelenmesini ve değerlendirmesini içeren durum analizi yapılarak cevaplandırılır.
2) “Nereye gitmek istiyoruz?’’ kuruluşun misyonunu, vizyonunu kuruluşun faaliyetlerine yön veren ilkeler; ulaşılması için çaba ve eylemlerin yönlendirileceği genel kavramsal sonuçlar olarak tanımlanabilecek amaçlar ve amaçların elde edilmesi için ulaşılması gereken ölçülebilir sonuçlar anlamına gelen hedefler ortaya konularak verilir.
3) “Gitmek istediğimiz yere nasıl ulaşabiliriz?” yani amaç ve hedeflere varmak için hangi yollara başvurmamız gerektiği tartışılır.
4) “Başarımızı nasıl takip eder ve değerlendiririz?” başta belirtilen misyon, vizyon ve bunların somut gösterimi olan amaç ve hedeflere ne ölçüde ulaşılıp ulaşılmadığı araştırılır.
Bir stratejik planlama çalışmasının ilk aşamasında “neredeyiz?” sorusunun yanıtı aranır. “Durum analizi” olarak da adlandırılan bu aşamada, kuruluşun içinde bulunduğu koşulların gerçekçi bir saptaması gerçekleştirilir. Bu saptama şirketin, yönetim yapısını, paydaşlarını, içinde faaliyet gösterdiği hukuksal ve yönetsel çerçeveyi, yerel, ulusal, bazen de uluslararası durum ve gelişmeleri kapsar.
Bunlardan kaynak analizi, kuruluşun mali ve maddi kaynaklarının yanı sıra çalışanlarını, kuruluşun toplumdaki bilinirliği ve saygınlığı gibi maddi olmayan kaynaklarını da içerir. Kuruluşun hedef kitlesinin yanında üyelerini ve gönüllülerini de kapsayan paydaşlar analizinde, kuruluşun amaçlarına ulaşma çabasında paydaşların oynayacağı olumlu ya da olumsuz rol araştırılır. Bu aşama sonucunda kuruluşun güçlü ve zayıf yönlerini, karşı karşıya olduğu fırsat ve tehditleri ortaya koyan bir “durum raporu” hazırlanır.
İkinci aşamada, “nereye varmak istiyoruz?” ya da ‘’nerede olmak istiyoruz?’’ sorusunun yanıtı araştırılır. Misyon ve vizyonu ile değerleri/ilkeleri, stratejik amaçları belirlenir. Bu aşamanın sonunda misyon bildirgesi ile vizyon bildirgesi taslakları hazırlanır. Misyon ve vizyonun gerçekçi biçimde tanımlanması, onları gerçekleştirmeye yönelik eylemler konusunda da kolaylık sağlayacaktır. Stratejik amaçlar ise kuruluşun, misyonuyla uyumlu olan vizyonunu gerçekleştirmedeki önceliklerini ortaya koyar.
Stratejik planlama çalışmasının son aşamasında “oraya nasıl ulaşacağız?” sorusunun yanıtı aranır ve kuruluş için öngörülen geleceğe nasıl varılacağı ortaya konulur. Kuruluşun bir önceki aşamada belirlenen vizyon ve amaçlarına ulaşmak için izleyeceği yoldaki orta ve uzun vadeli hedefler ve bunlarla ilgili zaman planları belirlenir.
Yanıt aranacak son soru “Yaptıklarımızı nasıl ölçer ve değerlendiririz?” sorusudur. Bu, aşama, başarımı (performansı) ölçme ve değerlendirme ölçüt ve yöntemlerinin ortaya konulduğu ve bir Başarım Programı’nın hazırlandığı aşamadır. Kuruluşun vizyonunu gerçekleştirme, yani öngörülen geleceğe doğru ilerleyişi sırasında ne ölçüde başarılı olduğunun sürekli olarak izlenmesi; iç ve dış koşullarda ortaya çıkan değişikliklere bağlı olarak, gerekiyorsa stratejik planın da düzeltmelere gitmesi bakımından da önem taşır.
1-Tanımlayın: Kuruluşun vizyon ve misyonunu tanımlayın, amaçların önem ve öncelik sırasını belirleyin.
2- SWOT: Belirlenmiş hedefler temelinde, şirketin güçlü ve zayıf yanlarını, karşı karşıya olduğu fırsat ve tehditleri ortaya koyun.
3-Belirleyin: Belirlenmiş hedeflere ulaşmak için gerçekleştirilecek eylemleri ve süreçleri belirleyin.
4-Uygulayın: Üzerinde anlaşmaya varılmış süreçleri uygulayın.
5-Denetleyin: Faaliyetleriniz üzerinde tam denetimi sağlamak için, uygulamayı izleyin ve geribildirim elde edin.
"Stratejik plan;
-Taslak Hazırlama ve Gözden Geçirme Süreci
-Stratejik Plan Formatı
1-Durum Analizi (Özet)
2-Katılımcılığın nasıl sağlanacağına ilişkin açıklama
3-Misyon, vizyon, temel değerler
4-En az bir amaç
5-Her amacın altına en az bir hedef
6-Hedef ölçülebilir şekilde ifade edilmemişse ölçüm kriterleri
7-Stratejiler
8-Tüm amaç ve hedefleri içeren beş yıllık tahmin maliyet tablosu
Stratejik planlama, örgütsel ve toplumsal planlama türlerinden birçok yönden farklılıklar içermektedir. Benzer yönlerinin çokluğundan dolayı stratejik planlama çoğu zaman uzun vadeli örgütsel planlama ile eş anlamlı olarak kullanılmaktadır.
Tüm bu konuları kapsayan profesyonel bir stratejik planlama danışmanlığı almak istiyorsanız ekibimizle iletişime geçebilirsiniz.
