İş Analizi Nedir? İş Analizi Örnekleri

“İş analizi nedir?” sorusunun en basite indirgenmiş cevabı, bir işin tüm parçalarıyla detaylı olarak tanımlanıp, incelenmesidir diyebiliriz. Bu doğrultuda işletmelerin insan kaynakları yönetim sürecinden iş gücü planlamasına, performans değerlendirmesinden çalışanların alacağı ücrete kadar her aşamanın değerlendirilmesi ve bir örgütlenme çerçevesinde gerçekleştirilmesi gerektiği söylenebilir. Buradan anlaşılabileceği gibi iş analizi yönetimi ile herhangi bir iş planında var ola sorunları tespit edebilme ve söz konusu sorunlara da çözüm üretebilmek mümkündür. Tüm markalar iş analizi sayesinde işlerini geliştirebilir, ileride karşılaşabilecekleri sorunları önceden öngörerek, bu sorunları kolay bir şekilde çözümleyebilir.

Yukarıda bahsettiğimizi özetleyecek olursak, iş analizi işin tüm gerekliliklerini belirtmektedir. Kısacası direkt işi incelemektedir. İş analizi; iş analisti veya insan kaynakları departmanının çalışanları tarafından yapılmaktadır. İş analizi yapıldıktan sonra;

• Ücret ve maaş yönetimi,
• Kariyer planlaması,
• Personel eğitimi,
• Çalışanların seçilmesi ve iş planının yapılması,
• Eğitim ve geliştirme,
• Performans değerlendirmeleri ve ücret yönetimi gibi konulardaki sorunlar azaltılır ve daha planlı bir şekilde yönetilir.

İş Analizi Neden Yapılır?

İş analizinin yapılması ile şirketler amaçlarına daha kolay bir şekilde ulaşmaktadır. Bununla da kalmayarak daha sağlıklı bir şekilde varlıklarını sürdürmektedirler. İş analizi insan kaynakları yönetimine dahil olduğu için şirketin diğer bölümlerinin de başarısını etkilemektedir. İş analizinin sonrasında elde edilen veriler gerek insan kaynaklarına gerek şirketteki yöneticilere iş süreçlerinin değerlendirme aşamalarında bayağı faydalı olmaktadır. Hatta bununla da kalmayarak çalışanlara da işi öğrenme ve söz konusu belirsiz durumların sonuçlandırılması konusunda da iş analizi yol göstermektedir.

Bir işletmede iş analizi yapılıyorsa, iş analizi yapıldıktan sonra iş standartları, iş gerekleri, işin tanımı belirlenmektedir. Sonrasında personelin eğitimi, gelişimi ve performans değerlendirmesi gibi süreçler daha kolay bir şekilde gerçekleşmektedir.

İş Analizinin Önemi Nedir?

İş analizin süreci, işletmede gerçekleşen ya da gerçekleşecek olan işleri daha etkili ve sağlıklı bir şekilde yapmayı sağlayan çalışmaların türüdür. İş analizinin önemini şu şekilde sıralayabiliriz:

• İşletmenin ihtiyaçlarını belirlemek,
• Belirlenen ihtiyaçları karşılayabilmek,
• Var olan sorunlara çözüm üretebilmek,
• İşin etkisini arttırabilmek,
• Şirketi başarıya ulaştırmak.

İş Analizinin Amaçları Nelerdir?

Şirketler için önemli olan iş analizinin amaçlarını şu şekilde sıralayabiliriz:

• Personelin yaptığı iş ile ilgili ya da farklı bir konuyla ilgili herhangi bir bilgi eksiği söz konusu ise yapılan iş analizi ile bu sorunlar ortadan kaldırılabilir.
• İş analizi sayesinde işler, belirli bir standart çerçevesinde gerçekleştirilir.
• İş analizi ile yapılan işlerin kontrolü daha sistemli, programlı bir şekilde gerçekleştirilmektedir.
• İş analizi sayesinde personellerde bulunmasının istendiği yetkinlikler de belirlenebilmektedir.

İş Analizi Nasıl Yapılır?

İş analizini yapmadan önce dikkat edilmesi gereken bazı noktalar bulunmaktadır. İlk olarak iş analistleri, verileri iyi bir şekilde analiz edecek tecrübeye sahip olmalıdırlar. Üstelik iş analistlerinin raporlamaları da iyi bir şekilde yapabilecek tecrübeye sahip olması gerekir. Yani iş analizi sürecini yapacak olan kişinin hem işin bütün süreçlerine hakim olması hem deneyimli olması hem de ihtiyacı olan bilgilere sahip olması gerektiğini söyleyebiliriz.

İş analizi sürecinde sağlıklı bir şekilde süreci yönetebilmek için takımda yer alan tüm çalışanların söz konusu süreçler hakkında bilgilendirilmesi gerekmektedir. Peki “İş analizi nasıl yapılır?”İş analizi şu aşamalardan oluşmaktadır:

• İş analizini yaparken, ilk olarak iş analizi planlamasının yapılması ve gereken tüm hazırlık sürecinin tamamlanması gerekiyor.
• İş analizi ekibi oluşturulur. Gerekli olması durumunda iş analizi ekibi için eğitimler düzenlenebilir.
• Yukarıdaki adımlar tamamlandıktan sonra yapılacak olan iş için kullanılacak olan iş analizi yöntemi belirlenmektedir.
• İş analizinin yapılması için gereken bütün veriler toplanır. Sonrasında bu veriler göz önünde bulundurularak uygulamaya başlanır.
• Tüm bu aşamalar tamamlandığında gerekli olan denetimler yapılmaktadır.

İş Analizi Araçları Nelerdir?

İş analizi yapılırken kullanılan iş analizi araçları aşağıdaki gibidir:

• Görüşme
• Anket
• Gözlem
• Belge veya bilgi toplama
• Uzmanlar kurulu yöntemi
• İş araçlarını inceleme
• Önceki iş tanımlarını inceleme

İş Analizi Teknikleri Nelerdir?

İş analizi teknikleri kısaca başlıklar halinde şu şekilde incelenebilir.

• Görev Envanteri Analizi Tekniği: Bu analiz tekniğine göre oldukça fazla çalışana gerek duyulmaktadır. Soru ve anket yöntemi kullanılabilir. Söz konusu teknikte tüm görevler takım liderleri, çalışanlar, iş analistleri tarafından değerlendirilmekte, derecelendirilmekte ve puanlanmaktadır.
• Kritik Olay Tekniği: Bu teknik gözlem ve görüşme yoluyla yapılmaktadır. Teknikte tüm davranışlar özellikler ortaya çıkarılmaktadır.
• Pozisyon Analiz Tekniği: Bu teknik soru formu ve anket ile yapılmaktadır. Sonrasında işle ilgili değerlendirme sonuçları elde edilir.
• Fonksiyonel İş Analizi Tekniği: Anket ve soru formları ile gerçekleştirilmektedir. Bu teknik ile çalışan kişilerin diğer işlerle ya da verilerle olan ilişkilerinden çıkarımlar elde edilmektedir.
• Yöntemler Analizi Tekniği: Genellikle üretim alanlarında kullanılmaktadır. Gözlemleme ile yapılmaktadır. Tüm işler için gereken zaman belirlenmektedir.
• Yönerge Odaklı İş Analizi Tekniği: Görüşme yolu ile yapılmaktadır. Analiz sonucu olarak bilgi ve deneyim konusundaki gereklilikler belirlenmektedir.
• Yönetim Pozisyonlarını Tanımlayıcı Anket Soru Formu: Adından da anlaşılabileceği gibi Soru ve anket aracılığıyla yapılmakta olup, yönetici pozisyonları için uygundur.
• Hay Plan: Görüşme yolu ile gerçekleştirilmekte olup, yönetici pozisyonları için kullanılabilmektedir.

İş Analizi Örneği