
Dünyada bilinen en eski Aile Anayasası, 250 milyar dolarlık Mitsui Şirketi'nin kurucusu Mitsue Haçirobei tarafından 1694 yılında Japonya'da hazırlanmıştır. Bilinmeyenlerin de olduğu anlaşmaların varlığı bizleri düşündürmüyor değil.
BMW, Bosch gibi dünya devlerinden tutun da Sabancı aileleri gibi Türk ailelerine kadar, verimlilik ve performans odaklı şirketler var. Bunların sadece 586’sı halka azolunmuş. Borsada işlem görenler ise sadece 300. Bu şirketlerin neredeyse tamamı Aile Şirketi. Pek az sayıda Aile şirketi doğru işleyen bir Aile Anayasası'na sahipler.
Almanya’yı mercek altına aldığımızda, Holding sayısı olarak Türkiye'nin çok gerisinde olduğunu görmekteyiz. 22bin civarında A.Ş olmasına rağmen nerdeyse % 65 i halka açık. Alman ekonomisi, global ekonomik krizlerden en az etkilenen ekonomilerden biri.
Türkiye’deki şirket kurucularından bazıları, vakıf kurarak şirketlerinin kurumsallaşmasını sağlamak istiyor. Bir kısmı ise aynı Sabancı ailesinin yaptığı gibi Aile anayasası ile kurumsallaşmaya gayret ediyor..
Aile anayasası meselesi Türkiye’de son dönemde çok popüler oldu, herkes aile anayasası oluşturmaya çalışıyor ama henüz alınmış bir sonuç yok. Çoğunlukla yapılmış olmak için yapılıyor gibi bir izlenim var. Kültür farklılıkları dikkate alınmadan dışarıdan getirilen bu tür uygulamaların başarı şansı az görülüyor.
Batı'da ise yaygın bir şekilde "Aile Konseyi" uygulamalarını görmekteyiz. Özellikle 3. ve 4. nesile aktarılabilen şirketlerde bu sistemlerin başarıyla uygulandığı görülüyor.
Örneğin,
Bahsi geçen şirketlerin Aile Meclislerinde, üyelerin gelirlerinden kişisel harcamalarına, yönetime katılımlarından eğitimlerine kadar her konu konuşuluyor. Ayrıca, yatırım ve önemli ortaklıklar da görüşülüp, yönetim kuruluna feedback de veriliyor.
Aile anayasasının nesiller arası iletişim problmlerini çözmede etkili olduğu gözleniyor. Anayasa uygulamayan şirketlerin, kurucularının başına bir şey geldiğinde yaşananları her gün gözlemliyoruz. Aslında, iletişim sorunları bilimsel temellere dayanıyor.
İşletmelerdeki sistem sağlıklı hale getirilmesi ile şirket kurumsallaşarak geleceğin büyük firmaları arasında kendine yer bulabilecektir. Bu kapsamda aile şirketi yönetim hizmetleri ile firmalar uzun ömürlü olmaktadır.
Konuyla ilgili detaylı bilgi ve danışmanlık için bizimle iletişime geçebilirsiniz. yilmaz@ortakakildanismanlik.com