Aile Şirketinde Kurumsal Yapı Oluşturma

Aile şirketleri Türkiye’de ve tüm dünyada ekonominin en önemli oyuncuları arasında yer almaktadır. Forbes’in milyarderler listesinin %40’ından fazlası aile şirketi sahipleridir ve dünyanın en zengin ilk 10 şirketinin 7’si aile şirketidir. Avrupa’nın da en büyük 100 aile şirketi listesinde Türkiye’den Koç Grubu, Hacı Ömer Sabancı Holding ve Doğuş Grubu yer almaktadır.

1. kuşak tarafından kurulan her 100 aile şirketinden sadece 3 tanesi 3. kuşağa kadar ayakta kalabilmektedir. Diğer yandan nadir de olsa 750 yaşına ulaşabilmeyi başaran şirketler de görebilmek mümkündür. Kuşaklar boyunca yaşayabilecek aile şirketleri kurmanın yolu ise şirket, ortaklar ve aile arasında kesin sınırlar çizilmesinden yani kurumsallaşmaktan geçmektedir.

Aile şirketlerinde, aile ve şirket kavramlarının birbirine karışması şirket içerisinde sorunlara yol açabilmektedir. Bu sebeple, şirket içerisindeki görevler ve sorumluluklar aile bireyleri arasında yetenek ve deneyimlere bakılarak dağıtılmalıdır. Bazen özel kişilere özel konumlar yaratılması da gerekebilir.

Aile Şirketlerinde İşleyiş Nasıl Kurumsallaşır?

Kurucu patronların genel karakteristik özellikleri girişimci bir ruha sahip olmalıdır ve doğal liderlik vasıflarını taşımalıdır. Belirli bir ölçeğe ulaşıldıktan sonra patronların her detayı kontrolleri ve denetimleri altında tutması ayrıca gerçek profesyonellerin talep ettiği yüksek ücretleri ödememek istememesi şirketin işlerinin kötüye gitmesine yol açabilir.

İkinci ve üçüncü nesillerin de şirket yönetimine katılması şirket içerisinde ve aile içerisinde huzursuzluklara yol açabilmektedir. Nesiller arası çatışmalar ortaya çıktığı zaman yönetim zafiyeti meydana gelebilmektedir. Kurumsal şirketlerin temel performans belirleyicileri arasında yer alan “karlılık” stratejik karar alma süreçlerinde sekteye uğrayabilir. Ancak aile şirketlerinde stratejik kararlara büyük bir özen gösterilmesi gerekmektedir.

Aile şirketlerinin kurumsallaşabilmesi için vizyon ve misyonun net bir şekilde belirlenmesi gerekmektedir. Yönetim kurulunda bağımsız üyeler yer alması ve iş planlarının uzun soluklu olarak hayata geçirilmesi de gerekmektedir. Şirket içerisindeki iş ve görev tanımları tamamen net olmalıdır. Şirket içi kurallar ve yönergeler de net bir şekilde belirlenmelidir.