Aile Şirketinde Kurallar Nasıl Oluşturulur?

Aile şirketi iki ya da daha fazla aynı aileden kan bağı ile bağlı kişilerin işletmeye sahip olması ile kurulan işletmelerdir. Aile şirketleri aile gibi duygusal bağ ile şirket gibi mantık ile yürütülmesi gereken iki farklı uç noktalara sahip olan duygunun bir arada olduğu sıkıntılı birimlerdir.

Aile şirketlerinin kurulması temel de güve duygusu ile başlar. Şirket yönetiminde ve daha birçok alanda kişiler öncelikle kan bağına sahip olduğu kişiler ile çalışma ve çalışmalarının emeğinin de gene aile içinde harcanmasını arzu ederler. Güven ve gelirin dağılmaması açısından sunulan uygulama içinde aynı zamanda uzun mesailer ve öz verili çalışmaların kan bağı ile olan kişiler ile daha rahat sağlanabildiğine dair inanışta vardır.

Aile şirketleri bu dengeler üzerine kurulu olup dengenin bozulmayarak şirketin devamlılığının sağlanması için ise kuralların var olması gerekir. Aile şirketinde kurallar nasıl oluşturulur sorusunun yanıtında öncelikle sadece günün değil uzun vadeli düşünmeye odaklanmanız gerekir.

Aile Şirket Kuralları Hazırlanırken Nelere Dikkat Etmeli?

Aile şirketinde kurallar nasıl oluşturulur sorusunun yanıtında ilk olarak hazırlanırken önceliklerin ne olması gerektiğine karar verilmesidir. Öncelik şirket mi yoksa şirkette çalışan aile üyeleri mi bunun belirlenmesi gerekirken aile değerlerinin de çok fazlaca ekarte edilmemesi gerekir.

Aile Kuralları Oluştururken Olumlu Sonuçlar Doğurabilecek Olan Kriterler

• Şirket işleri ve aile ilişkilerinin ayrı tutulması gerekir.
• Aile şirketinde ilerleyen zamanda görevlendirilecek olan çocukların mutlaka pazarlama ve ürün ile ilgili çalıştırılması gerekir. Bu onların ürünü tanımalarına ve pazarlama tekniğini de öğrenmelerine destek olur.
• İşe başlayan çocuklar mutlaka en alt kademelerden işe alınmalı ve böylelikle rüştünü ispat ederek ilerlemelidir.
• Aile üyelerinin işe katılmaları ile ilgili belli kriterlerin olması gerekir. Aynı zamanda şirkette çalışan aile üyelerinin işten ayrılması ile ilgili de belli kriterlerin belirlenerek buna göre işten ayrılma işlemine yer verilmesi gereklidir.
• Aile üyeleri ile oluşturulan şirkette normal şirketlere göre daha güçlü olmak ile beraber kırılgan bir yapıya sahiptir. Bu sebep ile kuralların hazırlanmasında dikkatli olunması ve olumsuz sonuçlara yer açacak olan kriterlerden uzak durulması her daim gereklidir.

Aile Kuralları Oluştururken Olumsuz Sonuçlar Doğurabilecek Olan Kriterler

• Kardeş rekabeti işletme için iyi sonuçları doğurur

Kardeşlerin şirketinde rekabete olmaları asla iyi sonuçları doğurmaz. Bu sebep ile kardeş rekabetinden uzak durulması gerekir. Rekabetin iyi olduğuna dair inanıştan ayıran kriterlere yer açılmalıdır.

• Aile içindeki çocuklar bir önceki neslin vefatı ile hisse alabilir

Aile içinde ya da şirkette çalışan çocukların hisseye sahip olmasının kriteri olarak sunulan vefat aile bağlarına zarar vererek şirketin de sonuna sebep olabilir.

• İşletme tarafından aile üyelerinin her birine emekli maaşı bağlanmalıdır.

İşletme içinde çalışan ya da çalışmayan kişilerin her birine emekli maaşını hak etmeden bağlanması şirketin karından çalınması anlamına gelip yatırımların hiç edilmesine sebep olacaktır. 

• Aile içinde çocukların eğitimlerinde şirket için fayda sağlayacak olan yönlendirmelerin yapılması ve buna göre eğitim almalarının sağlanması gerekir.

İşletmenin menfaatini düşünerek çocukların eğitiminde belli alanlara yapılacak olan yönlendirmeler ya da şirketin ilerleyen dönemde ihtiyaç duyabileceği insan kaynağına göre yetiştirilmesi doğru bir davranış olmaz. Zorla gerçekleştirilecek olan eğitimlerin sonucunda isteksiz olarak işletmede çalışmak durumunda kalan bireylerin yer almasında başka bir şey elde edilemez. Bu durumlar ise işletme için son derece sıkıntı yaratacak ve şirketin geleceğiniz olmamasına etki edecek olan temel etkendir.