Aile Anayasası
Yapılmış olunan açıklamalar gösteriyor ki Türkiye’ de bulunan işletmelerin % 95’ lik bir kısmını aile şirketleri oluşturmakta. Bu istatistik neticesinde görülüyor ki Türkiye’ de ekonomik, toplumsal ve aynı zamanda kültürel açıdan istikrarlı bir gelişim sürdürebilmesi için var olan aile şirketlerinin uzun ömürlü olması gerekiyor ve bu doğrultuda kendilerini sürekli olarak yeniliğe açık tutmaları önem arz ediyor. Ancak her ne kadar aile şirketlerinde uzun ömürlülük gerekli görülse de Türkiye’ de aile şirketlerinin ortalamaya bakıldığı taktirde yirmi beş yıl.
Bu durum neticesinde aile şirketlerinin iyi bir şekilde koordinasyonu sağlayamadıklarını, aile ana yasasına verilen önemin yeteri düzeyde olmadığını, kurumsallaşmaya başvuruların fazla olmadığını gösteriyor.
Aslına bakıldığı taktirde aile şirketlerinde uzun ömürlü bir sürecin kapsama alanında olmaması, kısa süre dahilinde sona ermesinin altında yatan en büyük sebep şirket kurucusuna, şirket ortaklarına ve yöneticilere olan aşırı bağımlılıktır. Bunun yanında kurumsallaşmama da bir diğer önemli ayrıntıdır.
Aile Anayasası Nedir ?
Bu sorunun çözümü için aile anayasasına başvuruluyor. Uzun ömürlü olan bir şirket için aile ana yasasının gerekliliği büyüktür. Aile ana yasası, en basit ve en kolay ifadeyle şirket hissedarlarından bağımsız olacak şekilde kurumsal yönetim ilkeleri bazında şirketlerin yönetilmesini sağlıyor. Sürdürülmesi mümkün olan bir yaşam seyrine kavuşulması için hissedarlarca benimsenmiş olan kurallar manzumesine aile ana yasası adı veriliyor.
Asgari Düzenlemeler
Aile ana yasasında bulunması zorunlu olan asgari düzenlemeler mevcuttur. Bu asgari düzenlemeler; aile konseyinin kurulması, hisse devri, yönetim kurulunun oluşturulması gibidir. Aile ana yasası kapsama alanında bulunan gereklilikler göz ardı edilmediği taktirde sonuçlar olumlu olacaktır.
Aile konseyinin kurulması; aile bireylerinden oluşum gösteren aile meclisi belirlenir. Aile ana yasasının uygulanması sürecini takip edecek olan, gözetecek olan ve ihlal durumlarında yaptırma kararı verecek olan bir konseydir. Ayrıca hissedarlar ile birlikte şirket arasında iletişimi ve koordinasyonu da sağlayacaktır.
Hisse devri; üçüncü olan şahıs ve şirketlere hisse devirleri, hisse rehin, intifa hakkı gibi bunlara benzerlik gösteren işlemlerin yapılması ya da yapılmaması durumlarının belirlenmesi için halka açılma yönündeki kararların verilmesini kapsıyor.
Yönetim kurulunun oluşumu; üye sayısı, hissedar olabilecek yönetim kurulu üyelerinde bulunması gerekli görülen asgari nitelikler, özellikler, sorumluluklar ve bağımsız yönetim kurulu üyesi olması ya da olmaması durumu ile ilgili yapılmakta olunacak düzenlemeler ve görevlendirmeler bu noktada ele alınır.